ملکه زنبور مدا یک نوع ملکه زنبور از نژاد ایرانی است که به تازگی زنبورداران در شمال کشور در تلاش برای احیای آن هستند .زنبور ملکه مدا از قدمت بسیار زیادی در ایران برخوردار است بطوری که گفته می شود از زمان مادها ایران زیستگاه این زنبورها بوده است.در سالهای اخیر دولت جهت توسعه و اصلاح نژاد این زنبورها از واردات زنبور ملکه جلوگیری کرد.با این‌وجود طرح توسعه ملکه زنبور مدا فعلا در حال بررسی و تحقیق است.همین موضوع تولید کنندگان عسل مجبور به قاچاق زنبو کرده است.
انواع نژاد زنبور ملکه
در کشور ما به دلیل تنوع آب و هوایی و نیز وجود کوههای سرسبز زنبورداری یکی از فعالیت های مهم در بین مردم می باشد. فعالیت زنبورداری اگرچه با سرمایه ای اندک قابل راه اندازی است موفقیت در این کار مستلزم مهارتها و تجربیات خاصی نیز است.
چگونگی نژاد زنبور ملکه در میزان توانایی جمع آوری گرده و تولید عسل نقش بسیاری دارد. بطور کلی دو نوع معمولی و اروپایی هستند:
انواع نژاد زنبور ملکه :
- نژاد آلمانی با رنگ سیاه
- نژاد روسیه ای با رنگ نقره ای
- نژاد آفریقا با رنگ نارنجی
- نژاد ایتالیایی با رنگ های طلایی یا زرد
- نژاد قفقازی با رنگ سیاه
- نژاد کارنیولان یا اروپای مرکزی با رنگ های بور، خاکستری
در ایران ملکه زنبور عسل نژاد کاسپین یکی از بهترین نژاد زنبور عسل است که عملا برتری خود را در زنبورستان های ایران نشان داده است.این نژاد از ملکه ها از کانادا وارد شده اند و لقاء مصنوعی نداشته اند بطور مستقیم از طریق جفت گیری بچه دار شده اند.
ملکه زنبور عسل خوب باید دارای ویژگی های ذیل باشد:
- سازگاری با شرایط آب و هوایی معتدل
- کمتر نیش می زنند و به آرامی روی قاب می نشینند
- برای جمع آوری بره بوم علاقه ای نشان نمی‌دهند
- علاقه ای به دادن بچه ندارند.
- رشد بهاره سریع دارند
- مصرف کم عسل و جمعیت کم در زمستان
ملکه زنبور عسل با توجه به تنوع نژادی عسل هایی با ویژگی های متنوع را نیز تولید می کنند.بطور مثال نژاد ملکه زنبور عسل آلمانی علاوه بر سیاه بودن خود زنبور عسل سیاه رنگی را نیز تولید می کند.
قیمت ملکه زنبور مدا در سال 99
ملکه زنبور مدا در سال ۹۹ تحت تاثیر میزان تولید این گونه از ملکه زنبور عسل است. از آنجا که هنوز ملکه زنبور مدا در مرحله تحقیق و پژوهش برای احیا می باشد برای فروش زنبور مدا محدودیت هایی وجود دارد. این موضوع در سالهای اخیر اعتراضاتی را در میان زنبورداران به همراه داشته است. چرا که دولت به همین بهانه واردات ملکه زنبور عسل از نژاد های دیگر را ممنوع اعلام کرده است.